ကိုယ္ပုိင္လုပ္ငန္းလုပ္တယ္ဆုိတာ လတ္တေလာပံုမွန္၀င္ေငြရွိေနဖုိ႕သက္သက္မဟုတ္ပါဘူး။
လဘၻက္ရည္ဆုိင္၊ ကုန္စံုဆိုင္၊ ကား၀ပ္ေရွာ႕ စသည္ျဖင္႕ ဘယ္လိုလုပ္ငန္းမ်ိဳးမဆို ရည္ရွည္ရပ္တည္ႏို္င္ျပီး စီးပြားျပိဳင္ဖက္ေတြထက္ တစ္ပန္းသာေနႏုိင္မယ္႕ နည္းလမ္းတခ်ိဳ႕ကို မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။
၁. လူ႕အရင္းအျမစ္ကိုတန္ဖိုးထားပါ။
၀န္ထမ္းမ်ားကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လုပ္ပိုင္ခြင္႕ေပးထားျခင္းျဖင္႕ ေလးစားမွုကိုေဖာ္ျပရာေရာက္ပါတယ္။ ၀န္ထန္းမ်ားအတြက္ သင္တန္းေပးျခင္း၊ စိတ္ဓါတ္ျမွင္႕တင္ေပးျခင္းမ်ားသည္ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမွုတစ္ခုျဖစ္ျပီး လုပ္ငန္းအတြက္မ်ားစြာအေထာက္အကူျဖစ္ေစပါတယ္။
၂. ျပသနာမ်ားထက္ ေျဖရွင္းနည္းမ်ားအေပၚ အာရံုစိုက္ပါ။
ျပသနာဆိုတာ ေရွာင္လႊဲ၊ အျပစ္ဖုိ႕ေနမယ္႕အစား အေကာင္းဆံုးရင္ဆုိင္မယ္၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္မယ္၊ ေျဖရွင္းမယ္၊ အနာဂတ္မွာ အလားတူထပ္မျဖစ္ေအာင္ သင္ခန္းစာယူတတ္မယ္ဆုိရင္ တစ္နည္းအားျဖင္႕ မိမိအတြက္ တိုးတက္ေစတဲ႕ အခြင္႕အေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။
၃. အေျပာင္းအလဲမ်ားကိုၾကိဳဆိုပါ။
အရာအားလံုး တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ႕ ယေန႕ေခတ္ၾကီးထဲမွာ အစဥ္မျပတ္စူးစမ္းေလ႕လာျပီး အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႕ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိႏိုင္မွ ေနာက္က်မက်န္ခဲ႕မွာျဖစ္ပါတယ္။
၄. ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းရွိပါေစ။
ကုန္ပစၥည္းျဖစ္ျဖစ္၊ ၀န္ေဆာင္မွ သို႕မဟုတ္ ပရိုမိုးရွင္းျဖစ္ျဖစ္ မိမိစီးပြားျပိဳင္ဖက္ေတြ မေတြးမိေသးတဲ႕၊ မလုပ္ေဆာင္ရေသးတဲ႕အရာေတြကို ေတြးျပီး လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကည္႕ပါ။
၅. ေစ်းႏွုန္းေတြကိုမေလွ်ာ႕ပါႏွင္႕။
ေစ်းေလွ်ာ႕ေရာင္းတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းခ်က္ခ်င္းလုပ္ႏုိင္တဲ႕အရာတစ္ခုပါ။ ဒါေပမယ္႕ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ႕၀န္ေဆာင္မွုေပးျခင္း၊ မိမိေဖာက္သည္ေတြကို ဆြဲေဆာင္ထားႏုိင္ျခင္း စတာေတြကေတာ႕ အခ်ိန္နဲ႕ ၾကိဳးစားအားထုတ္မွုေတြအမ်ားၾကီးလိုအပ္ပါတယ္။ ေစ်းေလွ်ာ႕ေရာင္းတာထက္ သူမ်ားနဲ႕မတူတဲ႕ စံ နဲ႕ တန္ဖိုးကိုတည္ေဆာက္တာက ေရရွည္အတြက္ပိုေကာင္းပါတယ္။
[Unicode]
ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်းလုပ်တယ်ဆိုတာ လတ်တလောပုံမှန်ဝင်ငွေရှိနေဖို့သက်သက်မဟုတ်ပါဘူး။
လဘ္ဘက်ရည်ဆိုင်၊ ကုန်စုံဆိုင်၊ ကားဝပ်ရှော့ စသည်ဖြင့် ဘယ်လိုလုပ်ငန်းမျိုးမဆို ရည်ရှည်ရပ်တည်နို်င်ပြီး စီးပွားပြိုင်ဖက်တွေထက် တစ်ပန်းသာနေနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတချို့ကို မျှဝေလိုက်ပါတယ်။
၁. လူ့အရင်းအမြစ်ကိုတန်ဖိုးထားပါ။
၀န်ထမ်းများကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ လုပ်ပိုင်ခွင့်ပေးထားခြင်းဖြင့် လေးစားမှုကိုဖော်ပြရာရောက်ပါတယ်။ ၀န်ထန်းများအတွက် သင်တန်းပေးခြင်း၊ စိတ်ဓါတ်မြှင့်တင်ပေးခြင်းများသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး လုပ်ငန်းအတွက်များစွာအထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။
၂. ပြသနာများထက် ဖြေရှင်းနည်းများအပေါ် အာရုံစိုက်ပါ။
ပြသနာဆိုတာ ရှောင်လွှဲ၊ အပြစ်ဖို့နေမယ့်အစား အကောင်းဆုံးရင်ဆိုင်မယ်၊ ဝေဖန်သုံးသပ်မယ်၊ ဖြေရှင်းမယ်၊ အနာဂတ်မှာ အလားတူထပ်မဖြစ်အောင် သင်ခန်းစာယူတတ်မယ်ဆိုရင် တစ်နည်းအားဖြင့် မိမိအတွက် တိုးတက်စေတဲ့ အခွင့်အရေးပဲဖြစ်ပါတယ်။
၃. အပြောင်းအလဲများကိုကြိုဆိုပါ။
အရာအားလုံး တိုးတက်ပြောင်းလဲနေတဲ့ ယနေ့ခေတ်ကြီးထဲမှာ အစဉ်မပြတ်စူးစမ်းလေ့လာပြီး အပြောင်းအလဲများနဲ့ လိုက်လျောညီထွေရှိနိုင်မှ နောက်ကျမကျန်ခဲ့မှာဖြစ်ပါတယ်။
၄. ဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိပါစေ။
ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်ဖြစ်၊ ၀န်ဆောင်မှ သို့မဟုတ် ပရိုမိုးရှင်းဖြစ်ဖြစ် မိမိစီးပွားပြိုင်ဖက်တွေ မတွေးမိသေးတဲ့၊ မလုပ်ဆောင်ရသေးတဲ့အရာတွေကို တွေးပြီး လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ကြည့်ပါ။
၅. စျေးနှုန်းတွေကိုမလျှော့ပါနှင့်။
စျေးလျှော့ရောင်းတယ်ဆိုတာ လူတိုင်းချက်ချင်းလုပ်နိုင်တဲ့အရာတစ်ခုပါ။ ဒါပေမယ့် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ဝန်ဆောင်မှုပေးခြင်း၊ မိမိဖောက်သည်တွေကို ဆွဲဆောင်ထားနိုင်ခြင်း စတာတွေကတော့ အချိန်နဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှုတွေအများကြီးလိုအပ်ပါတယ်။ စျေးလျှော့ရောင်းတာထက် သူများနဲ့မတူတဲ့ စံ နဲ့ တန်ဖိုးကိုတည်ဆောက်တာက ရေရှည်အတွက်ပိုကောင်းပါတယ်။
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း
ေန႔စဥ္ လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအား စိစစ္ၿပီး သက္ဆိုုင္ရာကာလအလိုုက္ စာရင္းရွင္းတမ္းမ်ား ေရးဆြဲ မွတ္တမ္း ျပဳစုုေလ့ရွိၿပီး စာရင္းေရးဆြဲနည္း စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ စနစ္တက် ေရးဆြဲေလ့ရွိသည္။ စာရင္းေရးဆြဲနည္းမ်ားမွာ လုုပ္ငန္း၏ လုုိအပ္ခ်က္အရ ေရးဆြဲရေလ့ရွိၿပီး Financial Accounting, Management Accounting, Cost Accounting, Tax Accounting စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားျခားနားေလ့ရွိၾကသည္။ စာရင္းရွင္းတမ္းမ်ားမွ အခ်က္အလက္မ်ားအား အသံုုးျပဳသူမ်ား (Users)၊ စာရင္းရွင္းတမ္း ေရးဆြဲရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ေရးဆြဲေလ့ရွိသည့္ အခ်ိန္ကာလ (Reporting Period) မ်ား အေပၚမူတည္ၿပီး ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားမွာ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား ရွိႏိုုင္သည္။
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ စာရင္းစံညႊန္းမ်ားျဖစ္ေသာ Generally Accepted Accounting Principle/ International Accounting Standard/ Financial Accounting Standards စသည္တိုု႔မွ ခ်မွတ္ထားေသာ စံညႊန္းမ်ားကိုု အေျခခံ ၿပီး ေရးဆြဲေလ့ရွိၾကသည္။
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ရွင္းတမ္းမ်ားကိုု ေရးဆြဲေလ့ရွိၾကသည္။
၁။ Income Statement (အ႐ွံဳးအျမတ္စာရင္း)
၂။ Statement of Financial Position (ဘ႑ာေရးအေျခအေနျပရွင္းတမ္း)
၃။ Statement of Cash Flows ( ေငြသားလွည့္လည္စီးဆင္းမႈရွင္းတမ္း )
၄။ Statement of Changes in Equity ( လုုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ပိုုင္ဆိုုင္မႈ ရွင္းတမ္း )
I. Income Statement (အ႐ွံဳးအျမတ္စာရင္း)
လုုပ္ငန္း၏ အရွံဳးအျမတ္ရွင္းတမ္းသည္ လုုပ္ငန္း၏ သဘာ၀အလိုုက္ ကုုန္စည္ေရာင္း၀ယ္ေရး လုုပ္ငန္း (Trading)၊ ကုုန္ထုုတ္လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္း (Manufacturing) ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈလုုပ္ငန္း (Services) အမ်ိဳးအစားေပၚ မူတည္ၿပီး ေရးဆြဲသည့္က႑မ်ားမွာ အနည္းငယ္ ကြဲျပားမႈရွိေသာ္လည္း အေျခခံေဖာ္ျပ ေလ့ရွိေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ တူညီမႈရွိသည္ကိုု ေလ့လာေတြ႕ရွိႏိုုင္ပါသည္။
လုုပ္ငန္း၏ အ႐ွံဳးအျမတ္စာရင္းကိုု ေရးဆြဲရာတြင္
- Sales Revenue (ေရာင္းရေငြ)
- Cost of Goods Sold/ Cost of Sales/ Cost of Revenue (ေရာင္းရကုုန္စည္တန္ဖိုုး၊ တိုုက္႐ိုုက္ကုုန္က်စရိတ္)
- Gross Profit (အၾကမ္းအျမတ္)
- Operating Expense ( လုုပ္ငန္းလည္ပတ္စရိတ္)
- Operating Profit/ Operating Income/ Profit before Interest & Tax / Earning before Interest & Tax ( လုပ္ငန္း လည္ပတ္ျခင္းမွ ရရွိလာေသာ အျမတ္၊ အဆိုုပါ အျမတ္တြင္ အတိုုး၊ အခြန္ ႏွင့္ အျမတ္ေ၀စုု ) စသည္မ်ား ႏႈတ္ပယ္ျခင္း မျပဳမီ
- Profit after interest/ Profit before Interest ( အတိုုးေပးေဆာင္ၿပီးေသာ လုုပ္ငန္းအျမတ္)
- Profit after tax/ Net Profit (အသားတင္အျမတ္၊ အခြန္ေပးေဆာင္ထားၿပီးေသာ လုုပ္ငန္းအျမတ္)
II. Statement of Financial Position (လုုပ္ငန္း၏ ဘ႑ာေရး အေျခအေနျပ ရွင္းတမ္း)
လုုပ္ငန္း၏ ဘ႑ာေရးအေျခအေနျပ ရွင္းတမ္း (Statement of Financial Position) သည္ လုုပ္ငန္း၏ ကာလတိုု၊ ကာလရွည္ ပိုုင္ဆိုုင္မႈတန္ဖိုုး၊ ေပးရန္တာ၀န္ ပမာဏ၊ လုုပ္ငန္းထဲတြင္ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ တန္ဖိုုးမ်ား၊ လုုပ္ငန္း၏ စုုစုုေပါင္း အျမတ္ စသည္ျဖင့္ လုုပ္ငန္းတစ္ခုုလံုုး၏ ဘ႑ာေရး အေျခအေနျပ ရွင္းတမ္းတစ္ခုုအေနျဖင့္ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုုပါရွင္းတမ္းတြင္ က႑ (၃) ခုုေပၚတြင္ မူတည္ၿပီး ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္သည္။ ၎တိုု႔မွာ -
(က) Assets (လုုပ္ငန္း၏ ပိုုင္ဆိုုင္မႈမ်ား)
(ခ) Liabilities (လုုပ္ငန္း၏ ေပးရန္တာ၀န္မ်ား)
(ဂ) Equity (လုုပ္ငန္းထဲတြင္ ထည့္၀င္ထားေသာ လုုပ္ငန္းရွင္/ရွယ္ယာရွင္မ်ား၏ ပိုုင္ဆိုုင္မႈ တန္ဖိုုးမ်ား)
အဆိုုပါ က႑ (၃) ခုု အား အေသးစိတ္ ျပန္လည္ ခ်ိတ္ဆက္ပါက ေအာက္ပါအတိုုင္း ခြဲျခားသိရွိႏိုု္င္ သည္။
၁။ Assets - ( Non- current assets )
(ပံုုေသ ပိုုင္ဆိုုင္မႈမ်ား၊ ကာလရွည္ ရရန္ ပိုုင္ဆိုုင္မႈမ်ား)
- လုုပ္ငန္း လည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ လုုိအပ္ေသာ အေဆာက္ အဦ (Building) ၊ စက္႐ံု (Factory) ၊ လုုပ္ငန္းခြင္သံုုး စက္ပစၥည္း ယႏၱရားမ်ား (Machinery) ၊ ႐ံုုးသံုုး ပစၥည္းမ်ား (Office Equipment) ၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား (Motor Vehicles)၊ ႐ံုုးသံုုး ပရိေဘာဂပစၥည္းမ်ား (Furniture & Fixtures) စသည္ျဖင့္ သက္တမ္းအားျဖင့္ (၁) ႏွစ္ထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး လုုပ္ငန္းထဲတြင္ အသံုုးျပဳသည့္ ပစၥည္းမ်ားအား Non-Current Assets က႑ထဲတြင္ ေဖာ္ျပေလ့ ရွိသည္။
Current Assets (ကာလတိုု ပိုုင္ဆိုုင္မႈမ်ား၊ ရရန္ပိုုင္ဆိုုင္ခြင့္မ်ား)
- လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပိုင္ဆိုုင္မႈကာလအားျဖင့္ (၁) ႏွစ္ အတြင္းရွိေသာ ပိုုင္ဆိုုင္မ်ားအား Current Asset က႑တြင္ ေဖာ္ျပေလ့ ရွိသည္။ ၎တိုု႔မွာ -
(၁) Inventory (လုုပ္ငန္းမွ ေရာင္းခ်ကုုန္စည္ ကုုန္လက္က်န္မ်ား၊ ကုုန္ၾကမ္း လက္က်န္မ်ား၊ လုုပ္ဆဲ ကုုန္လက္က်န္မ်ား)
(၂) (Account Receivables/ Debtors) အေၾကြးေရာင္းခ်ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာေသာ ရရန္ရွိမ်ား
(၃) Prepaid Expenses (လုုပ္ငန္းမွ ႀကိဳတင္ေပးထားေသာ အသံုုးစရိတ္မ်ား၊ ဥပမာ ႐ံုုးခန္း ငွားခ၊ အာမခံေၾကးမ်ား၊ အျခား ႐ံုုးသံုုး၊ လုုပ္ငန္းသံုုး ပစၥည္းမ်ား ငွားရမ္းျခင္းေၾကာင့္ ႀကိဳတင္ေပးထားရေသာ အသံုုးစရိတ္မ်ား)
(၄) (Cash in hand) ေငြသားလက္က်န္မ်ား
(၅) (Cash at bank) ဘဏ္လက္က်န္ေငြမ်ား
၂။ Liabilities - Non-Current Liabilities
ကာလရွည္ ေပးရန္တာ၀န္မ်ား
- လုုပ္ငန္းမွ ယူထားေသာ အေပါင္ပစၥည္း တစံုုတရာျဖင့္ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အေပါင္ပစၥည္းမပါရွိဘဲ ယူေဆာင္ထားေသာ ကာလရွည္ ေခ်းေငြအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ေငြေခ်းလက္မွတ္မ်ား၊ ေငြေခ်း စာခ်ဳပ္မ်ား ပမာဏ မ်ားအား Non-Current Liabilities က႑တြင္ ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။
Current Liabilities
ကာလတုုိ ေပးရန္တာ၀န္မ်ား
- လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္စဥ္ လုုပ္ငန္းမွ ကာလတိုု ေပးရန္ တာ၀န္ မ်ားအား Current Liabilities က႑တြင္ ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။ ၎တိုု႔မွာ
(က)(Account Payable/ Creditors) ကုုန္၀ယ္ေပးရန္တာ၀န္မ်ား
(ခ)(Accrued Expenses for rent, utility etc) ေပးရန္က်န္ အသံုုးစရိတ္မ်ား
၃။ Equity
Shareholders’ Capital
ရွယ္ယာရွင္မ်ား၏ ရင္းႏွီးထည့္၀င္ေငြမ်ား
- လုုပ္ငန္းလည္ပတ္လုုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ရွယ္ယာရွင္မ်ားမွ ထည့္၀င္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားေသာ ထည့္၀င္ေငြမ်ားကိုု Shareholders’ Capital ဟုု သတ္မွတ္ႏုုိင္သည္။
Retained Earning & Reserves
လုုပ္ငန္းတြင္း ထိန္းသိမ္းထားရွိေသာ အျမတ္ေငြမ်ားႏွင့္ ရံပံုုေငြမ်ား
- လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္းမွ ရရွိလာေသာ အျမတ္မ်ားမွ ေပးရန္တာ၀န္ ရွိေသာ အျမတ္ေ၀စုုမ်ား ႏႈတ္ပယ္ၿပီး လုုပ္ငန္းတြင္ ထိန္းသိမ္းထားရွိ ေသာ စုုစုုေပါင္းအျမတ္ေငြ ႏွင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ရံပံုုေငြမ်ားအား Retained Earning & Reserves ဟုု ေခၚဆိုုေလ့ရွိသည္။
III. Statement of Cash Flows (ေငြသားလွည့္လည္စီးဆင္းမႈစာရင္း)
လုုပ္ငန္းတြင္းလွည့္လည္ စီးဆင္းေနေသာေငြသားမ်ား၏ အေနအထားမ်ားကိုု သံုုးသပ္ေလ့လာႏုုိင္ ရန္အတြက္ Statement of Cash Flows (ေငြသားလွည့္လည္ စီးဆင္းမႈစာရင္း) ကိုု ေရးဆြဲေဖာ္ျပေလ့ရွိ သည္။ ေငြသားလွည့္လည္စီးဆင္းမႈ စာရင္းတြင္ အေျခခံက႑အားျဖင့္
၁။ Operating Cash Flow (လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္းမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေငြသားလွည့္လည္စီးဆင္းမႈ)
၂။ Investing Cash Flow (လုုပ္ငန္း၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေငြသားလွည့္လည္ စီးဆင္းမႈ)
၃။ Financing Cash Flow (လုုပ္ငန္း၏ ဘ႑ာေငြ ရွာေဖြျခင္းမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေငြသားလွည့္လည္ စီးဆင္းမႈ)
လုုပ္ငန္း၏ က႑အသီးသီးအလိုုက္ ေငြသားလွည့္လည္ စီးဆင္းမႈမ်ားအား ေငြသားလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈ စာရင္းတြင္ သက္ဆိုုင္ရာ က႑အလိုုက္ စစ္ေဆးသိရွိႏုုိင္ၿပီး လုုပ္ငန္းတြင္း စီးဆင္းေနေသာ ေငြသားအေနအထားကိုု ေကာင္းစြာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုုိင္ျခင္းျဖင့္ လုုပ္ငန္းတြင္း ကာလတိုု၊ ကာလရွည္ ေပးေခ်ႏုုိင္မႈမ်ား၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုု စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ႏုုိင္မည္ျဖစ္သည္။
IV. Statement of Changes in Equity ( လုုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ပိုုင္ဆိုုင္မႈ ရွင္းတမ္း )
ေဖာ္ျပပါ ရွင္းတမ္းတြင္ လုုပ္ငန္း၏ ရင္းႏွီးထည့္ေငြမ်ား မည္သိုု႔၊ မည္ပံုု ေျပာင္းလဲမႈရွိသည္ကိုု ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။ ရင္းႏွီးထည့္၀င္ေငြက႑ႏွင့္ စပ္လ်ွဥ္းၿပီး လုုပ္ငန္းမွ အျမတ္ေ၀စုု ခြဲေ၀ေပးမႈမ်ား၊ ထပ္မံထည့္၀င္ထားေသာ ရင္းႏွီးေငြ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား၊ လုုပ္ငန္း၏ အ႐ွံဳး၊ အျမတ္ ဆက္စပ္မႈေၾကာင့္ ထည့္၀င္မႈတန္ဖုုိး ေျပာင္းလဲသြားျခင္းမ်ား စသည္ျဖင့္ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတိုု႔ ထည့္၀င္ရင္းႏွီးမႈတန္ဖိုုး မည္သိုု႔ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိသည္ကိုု ရွင္းလင္းစြာ သိရွိႏိုု္င္ေစရန္ ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္သည္။
လုုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္မႈ သေဘာတရာမ်ားအလိုုက္ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားတြင္ ေရးဆြဲမႈမ်ားမွာ စာရင္း ေခါင္စဥ္ မ်ား ကြဲျပားျခားနားမႈ ရွိႏိုုင္ပါသည္။ လုုပ္ငန္း၏ ရွင္းတမ္းမ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ လခ်ဳပ္၊ ၃ လ တစ္ႀကိမ္၊ ႏွစ္ခ်ဳပ္ရွင္းတမ္းမ်ားဟူ၍ ေရးဆြဲသည့္ကာလမ်ားသည္လည္း ကြဲျပားျခားနားႏုုိင္ပါသည္။ ရွင္းတမ္းမ်ားေရးဆြဲၿပီး ရွင္းတမ္းမ်ားမွ “အေျဖေပးေနေသာ” လုုပ္ငန္း၏ အေနအထားကိုု သက္ဆိုုင္ရာ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ားအား တင္ျပရမည္ျဖစ္သည္။ စာရင္းကိုုင္ တစ္ဦးအတြက္ ရွင္းတမ္းမ်ားတင္ျပခ်ိန္တြင္ “ လုုပ္ငန္းက အျမတ္ေတြ ရွိေနၿပီး ပိုုက္ဆံေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလဲ” ဟူသည့္ လုုပ္ငန္းရွင္၏ ေမးခြန္း တစ္ခုုတည္းျဖင့္ စာရင္းေရးဆြဲခ်ိန္ထက္ ပိုုမိုုသည့္ ေခါင္းကိုုက္မႈကိုုလည္း ႀကိဳတင္ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပ လိုုက္ရပါသည္။
လုပ္ငန္းတိုးတက္ေအာင္ျမင္လာဖို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုျပန္ေမးၾကည့္ရမည့္ ေမးခြန္း (၁၀)ခု"
လုပ္ငန္းတိုးတက္ေအာင္ျမင္လာဖို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုျပန္ေမးၾကည့္ရမည့္ ေမးခြန္း (၁၀)ခု"
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
၁၀၀% စိတ္ပါလက္ပါ ႀကိဳးႀကိဳးစားစားႏွင့္ အလုပ္လုပ္မည့္၀န္ထမ္းေတြရွိေနျခင္းက မိမိလုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ဖို႔ေတြထဲက အခ်က္တစ္ခုပါ။
လုပ္ငန္းရွင္ေတြဒီေန႔အႀကီးမားဆံုးရင္ဆိုင္ေနက်ရတဲ့ျပသနာတစ္ခုဟာ
အရည္အခ်င္းရွိ၀န္ထမ္းရွားပါးျခင္းပါ။ ၀န္ထမ္းအမ်ားစုက မိမိ၀ါသနာပါရာမွာ
တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ထက္ လက္ရွိအလုပ္အကိုင္တစ္ခုရေရးနဲ ့
စား၀တ္ေနေရးေျပလည္မႈကိုအဓိကထားလုပ္ကိုင္ ၾကပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ
ေခါင္းေဆာင္သူ(၀ါ)လုပ္ငန္းရွင္(၀ါ)မန္ေနဂ်ာေတြရဲ ့ အခန္းက႑က
အေရးပါလာပါတယ္ အလုပ္တစ္ခုရရင္ၿပီးေရာဆိုၿပီး လုပ္ေနတဲ့၀န္ထမ္းေတြကို
ဒီအလုပ္ကိုခ်စ္တတ္လာေအာင္ မိမိဘ၀ရဲ ့ တက္လမ္းတစ္ခုလို
အလုပ္ေပၚမွာျမင္တက္လာေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲလမ္းညႊန္ေပးရမွာပါ။ ဒီအတြက္
ေအာက္ပါေမးခြန္းေလးေတြကို ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ျပန္ေမးၾကည့္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။
🍁
၁။သင့္၀န္ထမ္းေတြရဲ႔ တစ္ဦးျခင္းအရည္အခ်င္းေတြ တိုးတက္လာေစဖို႔သင္ဘယ္လိုအခြင့္အေရးမ်ိဳးေတြလုပ္ေပးၿပီးၿပီလဲ။
ဒါဟာ နံပါတ္(၁)အေရးႀကီးဆံုးကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ဟာ ၄-၅
ႏွစ္ဆက္တိုက္လုပ္ေပးၿပီး အလြန္ေတာ္တဲ့
၀န္ထမ္းျဖစ္ေနရင္ေတာင္မွအခ်ိ္ိန္တစ္ခုေရာက္လို႔ သူ႔အတြက္
တိုးတက္ဖြြံ႔ၿဖိဳးႏိုင္ဖို႔(ရာထူး၊ေငြေၾကး၊ပညာ၊
အေတြ႔အႀကံဳသစ္)အခြင့္လမ္းမရွိေတာ့ဘူးလို႔ ျမင္လာရင္ အလုပ္ေပၚမွာ
စိတ္ပ်က္ၿငီးေငြ႔လာၿပီး လုပ္ႏိုင္စြမ္းအားေတြေလ်ာ့က်
လာတက္ပါတယ္။သူတို႔ကိုု လုပ္ပိုင္ခြင့္ပိုေပးျခင္း၊သူတိုု ့ရဲ့အဓိကလုပ္ငန္းကြ်မ္းက်င္မုဳ နယ္ပယ္ကို ပိုမိုၿမင့္တင့္ေပးၿခင္း (ဥပမာ
အေရာင္းကြ်မ္းက်င္သူကို တဆင့္ၿပီးတဆင့္
ျမင့္တဲ့သင္တန္းမ်ဳိးေတြတက္ေစျခင္း ၊ သူတို႔ဟာလုပ္ငန္းရဲ႕အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းလို ့ၿမင္တတ္လာေအာင္ အသိအမွတ္ၿပဳေပးျခင္း)
ေတြလုပ္ေပးနိုင္ပါတယ္။သူတို႕ေတြတိုးတက္လာေအာင္လုပ္ေပးနိုင္တာနွင့္အမွ် သင္သူတို႕ကိ္ုတကယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြလို ျမင္ၾကည့္ေပးရပါမယ္။
🍁
၂။၀န္ထမ္းေတြရဲ႕အသံ (ခံစားခ်က္)ကိုသိေအာင္လုပ္ထားရဲ႕လား ။
လုုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္အေနနဲ ့၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ခံစားခ်က္ (အသံ)ကိုု
တစ္လကိုဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ နားေထာင္ၾကည့္ဖူးပါသလဲ။ နားလည္နိ္ုင္ေအာင္
ႀကိဳးစားၾကည့္ဖူးပါသလား။ ” ငါေျပာသလိုလုပ္ ၊ ဘာမွျပန္မေျပာနဲ႕ ၊
မင္းတို႕ထက္ေတာ္လို႕ သူေဌးလုပ္ေနတာ”
ဆိုတဲ့အေတြးမ်ိဳးနဲ႕ဆိုရင္ေတာ့အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕အသံကို
နားေထာင္ၿပီး သူတို႕ေတာင္းဆို သမွ်လိုက္ေလ်ာရပါမယ္လို႕မဆိုလိုပါ။
၀န္ထမ္းေတြအတြင္းမွာလဲ လိုတာထက္ပိုေတာင္းမယ့္သူေတြရွိေနနိုင္လို႕ပါဘဲ။
ေျပာခ်င္တဲ့အဓိကအခ်က္က…….၀န္ထမ္းေတြအားလံုးရဲ႕အေျခအေနကိုသိေအာင္လုပ္ထားမွကိုယ္ကမွန္ကန္တဲ့စီမံခန္႕ခြဲမႈေတြ လုပ္နိုင္မွာမို႕လို႕ပါဘဲ။
တခ်ိဳ႕မန္ေနဂ်ာေတြလုပ္ေလ့ရွိတာက ျပသနာ (သို႕)
အေၾကာင္းအရာေတြက္ိုစုၿပီးရွင္းတတ္ျခင္းနွင့္ မျဖစ္မေနအေၾကာင္းကိစၥေပၚလာမွ လုပ္တတ္ျခင္းေတြပါ။ အႏၱရယ္မ်ားပါတယ္ ။
၀န္ထမ္းေတြရဲ႕အသံကို နားေထာင္ျခင္းဆိုတာ သူတို႕ရဲ႕အေလ့အက်င့္/
အျပဳအမႈအေတြးအေခၚမွားေနရင္ေျပာင္းလဲေပးဖို႕ပါဘဲ။ အေတြးအေခၚအျပဳအမႈမွားေနတာကို အခ်ိန္နွင့္တေျပးညီသိေအာင္လုပ္ၿပီး
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးရပါမယ္။
🍁
၃။၀န္ထမ္းေတြကိုအသိမွတ္ျပဳရဲ႕လား ။
၀န္ထမ္းေတြဟာသူတို႕ရဲ႕ႀကိဳးစားမႈ၊ ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္မႈတစ္ခုခုရွိတိုင္း အလုပ္ရွင္ရဲ႕အသိမွတ္ျပဳမႈကိုလိုခ်င္တတ္ၾကပါတယ္
နွဳတ္ကေလးနဲ႕မင္းေတာ္တယ္ကြာ ဆိုတာမ်ိဳးေလာက္ေတာင္မလုပ္ေပးနိုင္ခဲ့ရင္ေတာ့ သူတို႕ေတြရဲ႕စိတ္ပ်က္အားငယ္မႈ ဟာ
အလြန္မင္းက်ဆင္းသြားေတာ့တာပါဘဲ ။ ဘယ္ေလာက္လုပ္ေပးလုပ္ေပးမထူးေတာ့ပါဘူးကြာ ၊ ကိုယ့္မွအသိအမွတ္မျပဳတာ ေတာ္ရံုေလးလုပ္ၿပီး
လစာမ်ားတဲ့အလုပ္ေတြ႕ရင္ေရြ႕တာေပါ့
ဆိုတဲ့အေတြးမ်ားဝင္ကုန္ၾကပါတယ္။အသိမွတ္ျပဳတယ္ဆိုရာမွာ ဂုဏ္ျပဳလက္မွတ္ ၊
ေငြေၾကး ၊ ဆုပစၥည္း ဆိုတာမ်ိဳးအျပင္ သံုးစကၠန္႕ေလာက္ပဲ အခ်ိန္ကုန္တဲ့ ``
မင္းလုပ္တာေတာ္တယ္ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္”
ဆိုတာေလာက္ေတာ့ေျပာေပးနိုင္ၾကမယ္ထင္ပါ တယ္။
🍁
၄။အေပၚေအာက္အုပ္ခ်ဳပ္သူ (ၾကားခံ) မန္ေနဂ်ာ မ်ားနွင့္ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ၾကပါရဲ႕လား။
သုေတသနေတြ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ မန္ေနဂ်ာေေတြဟာလုပ္ငန္းရွင္နွင့္၀န္ထမ္းၾကားဆက္သြယ္ေပးေနရသူေတြ ၿဖစ္တဲ့အျပင္
သူတို႕ရဲ႕ေစ့စပ္ညိွနိွဳင္းေပးနိုင္မႈ ဟာ ၇၀ %ခန္ ့ အေရးပါတာေတြ႕ရပါတယ္ ။
အလယ္အဆင့္ (Mid – Level)မန္ေနဂ်ာေတြဟာ
ခက္ခဲတဲ့အေနထားတစ္ခုမွာရပ္တည္ၾကရပါတယ္ ။ ကိုယ္ Team မေကာင္းရင္အလုပ္ရွင္ရဲ႕အဆူပူကိုခံရသလို
ေအာက္က ၀န္ထမ္းေတြက
သူတို႕ရဲ႕အဆင္မေျပမႈေတြအတြက္ ပုဏၰတိုုင္ လုပ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ကိုယ့္အလုပ္ကိုပီးေအာင္၊ တာ၀န္ေက်ေအာင္လုပ္ရတဲ့အျပင္ ၊ကိုယ့္ Team ရဲ့
Motivation အတြက္ပါ ၾကိဳးစားလုပ္ေနရပါတယ္။
မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္အေနနဲ႕
ကိုယ့္လက္ေအာက္ငယ္သားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီကို အခ်ိန္ေပးရပါမယ္။
တစ္ေယာက္အေၾကာင္းတစ္ေယာက္နားလည္ေအာင္လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ၀န္ထမ္းေတြဟာ
သူတို႕ရဲ႕ဂရုစိုက္တာ၊ တန္ဖိုးထားဆက္ဆံတာလိုခ်င္ၾကပါတယ္။
သူတို.ရဲ.ရင္ဘတ္ထဲက ခံစားခ်က္ ( Emotion ) ကိုနားလည္ပီး တက္ၾကြေအာင္
လုပ္ေဆာင္ေပးနိုင္ရပါမယ္။
🍁
၅။၀န္ထမ္းေတြ အလုပ္ခြင္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ ဘာေတြလုပ္ေပးထားသလဲ ။
၀န္ထမ္းေတြအလုပ္လုပ္ေနရတာ ေပ်ာ္ၾကရဲ႕ လား။
ဒီေမးခြန္းကနည္းနည္းရွဳပ္ပါတယ္။ မိမိအိမ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရေနတဲ့၀န္ထမ္းဟာ အလုပ္ခြင္ေရာက္လာရင္ အေပ်ာ္ေတြကူးစက္လာပီး အလုပ္လုပ္ရတာ
ေပ်ာ္ေနပါသလား။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အလုပ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့သူတစ္ေယာက္ဟာ
အိမ္ျပန္ေရာက္ရင္ေကာ ေပ်ာ္ေနနိုင္ပါသလား။ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
ကိုယ္ေရးကိုယ္တာေတြသိပ္မပါေစတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို အလုပ္ခြင္မွာေကာ
အလုပ္ခြင္ျပင္ပမွာပါသူတို႕ကိုေပ်ာ္ရႊင္မႈရေအာင္
ဘာလုပ္ေပးနိုင္မလဲစဥ္းစားေပးပါ။ ေပ်ာ္ရႊင္ေနတဲ့၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ဟာ
ပံုမွန္အားထက္ ၁၂% တိုးၿပီးအလုပ္လုပ္ပါတယ္တဲ့။
🍁
၆ ။က်န္းမာေရးအတြက္ေရာ ဘာေတြ ဂရုစိုက္ ထားေပးပါလဲ ။
လုပ္ငန္းခြင္ က်န္းမာေရးဆိုတာ အလြန္ၾကီးမားတဲ႔ ျပႆနာတစ္ခုပါ။ Gym
ေဆာ႔ဖို႕ ပိုက္ဆံထုတ္ေပးတာ ၊ခြန္အားျဖစ္ေစတဲ့ အစားအစာ၊ ဓာတ္ဆားထုတ္
အလကားေပးတာေလာက္ကို ေျပာေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ လူတစ္ေယာက္ဟာအရမ္းပင္ပန္းၿပီး
Work Life Balance ဆိုတဲ့ အလုပ္နဲ႔ဘ၀
ေနထို္င္မႈမမွ်တေတာ့ဘူးဆိုရင္သူအလုပ္လုပ္နိုင္ စြမ္းေတြ က်ဆင္းလာပါၿပီ။
လုပ္ငန္းခြင္အားကစားၿပိဳင္ပြဲအေသးစား(အေျပးၿပိဳင္ တာ ၾကက္ေတာင္ရိုက္ျခင္း ၊ ေဘာလံုးကန္ျခင္း) အစရွိတာေလးေတြ လုပ္ေပးရပါမယ္။
၀န္ထမ္းေတြက္ိုအလုပ္ဒဏ္ မပိပါေစနဲ ့။
🍁
၇ ။သင့္၀န္ထမ္းဟာသင့္လုပ္ငန္းရဲ႕ Ambassdor (သံတမန္ျဖစ္ေနရဲ႕လား)
လက္ေတြ႕ အလြယ္ကူဆံုး စမ္းစစ္န္ိုင္တဲ့အခ်က္က သင့္၀န္ထမ္းဟာ သူ႕မိတ္ေဆြတစ္ဦးဦးကို
သူနွင့္အတူအလုပ္လာဖို႕ဖိတ္ေခၚခ်င္စိတ္ရွိရဲ႕လားဆိုတာပါ။
ဒီအလုပ္ကေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္၊ တိုးတက္နိုင္တယ္လို႕ ကိုုယ္ဝန္ထမ္းက ေၿပာလာ
တာဟာ တန္ဖိုးအရွိဆံုးတိုင္းတာနည္း တစ္ခုပါဘဲ။
လက္ရွိလုပ္ကိုင္ေနတဲ့၀န္ထမ္းကမွ
သူ႕မိတ္ေဆြကိုအလုပ္လာေလွ်ာက္ဖို႕ဖိတ္ေခၚခ်င္စိတ္မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့သင့္လုပ္ငန္းက ၀န္ထမ္းေတြရဲ ့ စိတ္ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈ
အေၿခအေနကိုသိနိုင္ပါၿပီ။
🍁
၈။လုပ္ငန္းခြင္စိတ္ေက်နပ္မႈရွိရဲ႕လား။
ေပ်ာ္ရႊင္မႈနဲ႕မတူပါ။ လုပ္ငန္းခြင္မွာသက္ေတာင့္သက္သာ အလုပ္လုပ္ေနမွကုန္ထုတ္စြမ္းအားတိုးပါ့မယ္ ။ အလြန္ပူအိုက္တဲ့ အခန္းမ်ိဳးထဲမွာ
ဘယ္သူမွေခါင္းေအးေအးနဲ႕မလုပ္နိုင္ၾကပါဘူး ။ အလုပ္ခြင္ဧရိယာအကုန္လံုးကို
အခ်ိန္နွင့္အမွ် ေနထိုင္လုပ္ကိုင္လို႕ ေကာင္းေအာင္ လိုုအပ္တာေတြကိုု
ျပဳျပင္ညိွနိွဳင္းေပးဖို႕ လိုပါတယ္။
🍁
၉ ။လုပ္ငန္းခြင္နဲ ့ ကိုုက္ညီတဲ့ ၀န္ထမ္းမ်ိဳးေတြကိုခန္႕ထားရဲ႕လား။
Culture Fit လို႕ဆိုတဲ့ မိမိလုပ္ငန္းရဲ႕ပံုုစံ ၊ ဓေလ့ နဲ႔ကိုက္ညီတဲ့၀န္ထမ္းမ်ိဳးေတြ ခန္႕ထာနိုင္မွ ၊ ထုတ္လုပ္နိုင္စြမ္းအားျမင့္ တက္လာသလို ၊
၀န္ထမ္းကလည္း အလုပ္ခြင္ေပ်ာ္ရႊင္စိတ္ေက်နပ္ မႈရနိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ-
၀န္ေဆာင္မႈေပးရတဲ့ ဟိုတယ္/ စားေသာက္ဆိုင္ လုပ္ငန္းေတြမွာ
စကားေျပာဆိုခ်ိဳသာတဲ့ ယဥ္ေက်းပ်ဴငွာစိတ္ရွည္တဲ့ ၀န္ထမ္းမ်ိိဳးနဲ႕မွကိုက္ညီပါလိမ့္မယ္။
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က မိမိလုပ္ငန္း က အဓိကတန္ဖိုး (ဓေလ့ထံုးစံကို)စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ကိုင္စြဲထားရပါမယ္။ကိုယ္နဲ႕အတူရင္ဘတ္ခ်င္းအတူတူ လုပ္မဲ့
၀န္ထမ္းမ်ိဳးကိုသာရွာခန္႕ပါ။
🍁
၁၀ ။လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္၀န္ထမ္းအခ်င္းခ်င္းနဲ႕ ဆက္ဆံေရးေတြေကာေကာင္းမြန္ပါရဲ႕လား။
သင့္၀န္ထမ္းကိုေမးၾကည့္ပါ။
"အလုပ္ခြင္အတြင္းမွာသူ႕အတြက္အေကာင္းဆံုးသူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ရထားၿပီးၿပီလားလို႕ " ကိုယ္နဲ႕တိုင္ပင္ေဖာ္တိုင္ပင္ဖက္
လုပ္ငန္းခြင္မိတ္ေဆြ ဆိုတာလိုအပ္ပါတယ္။ အဆင္မေျပမႈ ေတြက္ုိ
ရင္ဖြင့္နိုင္ရင္ ဖိအားေတြေလ်ာ့သြားေစမွာပါ။ အဖြဲ႔လိုက္ခရီးသြားျခင္း ၊
Team Buildy Game ေဆာ့ေပးျခင္း ေတြနဲ႔ တိုးတက္လာေစနိုင္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့
အခ်င္းခ်င္းေျပာဆိုဆက္ဆံမႈ တိုးလာေစဖို႔ အလုပ္ခ်ိန္ျပင္ပ အတူသြားအတူစား
အတူေသာက္ၾက ေပ်ာ္ပါးၾက ေစျခင္းဟာသူတို႕ရဲ႕ဆက္ဆံေရး
ေတြပိုမိုေကာင္းမြန္လာေစတာပါဘဲ။
Reference: Office Vibes
ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
ေကာင္းၿငိမ္းစိုး- Kudos
ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲ
ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲ 1.3.13 No comments ျမန္မာသမိုင္းတြင္ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲသည္ သမိုင္း၀င္တိုက္ပြဲတပြဲ ျဖစ္သည္။ ထိုတိုက္ပြဲႏွင့္အတူ ဒုတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ၏ ဂုဏ္သတင္းမွာလည္း အထူးထင္ရွားလာခဲ့သည္။ ဘုရင့္ေနာင္ကို မင္းႀကီးေဆြႏွင့္ ပင္းယတစီးရွင္အႏြယ္ေတာ္၊ ေတာင္ငူ ၾကြယ္စစ္မင္း၏ သမီးေတာ္အႀကီးတို႔က သကၠရာဇ္ ၈၇၇-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၁၅-ခုႏွစ္)တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ငယ္မည္မွာ ရွင္ရဲထြတ္ျဖစ္သည္။ သကၠရာဇ္ ၈၉၂-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္-၁၅၃၀) တြင္ မင္းတရားေရႊထီး နန္းတက္ေသာအခါ ရွႈင္ရဲထြတ္၏ ခမည္းေတာ္မင္းႀကီးေဆြအား မင္းရဲသိခၤသူဘြဲ႔ အပ္ႏွင္းသည္။ ရွင္ရဲထြတ္သည္ ဘုရင္တပင္ေရႊထီးအထံေတာ္၌ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအမည္ႏွင့္ အမႈေတာ္ထမ္းရြက္ရ ေလသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၃၂-ခုႏွဏ္တြင္ ဟံသာ၀တီေနျပည္ေတာ္၊ ေရႊေမာ္ေဓာ ဘုရားရင္ျပင္၌ သူရဲေကာင္း ၅၀၀-ေရြးခ်ယ္ျခင္းကို ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ စီစဥ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ ေတာင္ငူႏွင့္ ဟံသာ၀တီ အားျပိဳင္သည့္အခ်ိန္ကာလလည္း ျဖစ္သည္။ ေတာင္ငူတြင္ မင္းတရားေရႊထီး နန္းစံျပီး ဟံသာ၀တီတြင္ သုရွင္တကာရြတ္ပိ နန္းစံလ်က္ရွိသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၃၇-ခုႏွစ္တြင္ တပင္ေရႊထီးသည္ ဟံသာ၀တီကို စစ္သည္အလံုးအရင္းႏွင့္ ခ်ီတက္တိုက္ရာတြင္ မင္းတရားေရႊထီး အႏိုင္ရသျဖင့္ သူရွင္တကာရြတ္ပိသည္ ျပည္ျမိဳ႔သို႔ တိမ္းေရွာင္၍ ျပည္ဘုရင္ နရပတိႏွင့္ ပူးေပါင္းခုခံသည္။ သို႔ျဖစ္၍ မင္းတရားေရႊထီးသည္ ျပည္သို႔ ခ်ီတက္ရန္ စီစဥ္ခဲ့သည္။ ေတာင္ငူတပ္ကို ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာက ဦးေဆာင္ခ်ီတက္ရသည္။ ျမန္မာရာဇ၀င္မ်ားျဖစ္သည့္ မွန္နန္းရာဇ၀င္ႀကီး၊ တြင္းသင္းတို႔တြင္ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားသည္။ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲႏွင့္ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာသည္ ဟံသာ၀တီ၌ သို၀ွက္ထားေသာ တိုက္ေလွမ်ားကို ဆုလာဘ္ေပး၍ ယူေစျပီးေသာ္ ေလွတပ္ ၇-တပ္ဖြဲ႔ကာ ေရေၾကာင္းမွ မင္းတရားႀကီးအား ခ်ီေတာ္မူေစသည္။ ေရတပ္၊ ၾကည္းတပ္ ကိုယ္မကြာ ခ်ီရမည္ဆို၍ သတိုးဓမၼရာဇာ အစရွိသူတို႔ကို တပ္ ၄-တပ္တြင္ ဦးစီးေစလ်က္ ေလွတပ္မ်ားႏွင့္ ထက္ၾကပ္မကြာ ခ်ီတက္ေစေလသည္။ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာကိုယ္တိုင္လည္း တိုက္ဆင္-၅၀၊ ျမင္း-၅၀၀၊ စစ္သည္သူရဲ-၁၀၀၀၀၊ ဆင္စီးအမတ္ ၅-က်ိပ္ႏွင့္ ကုန္းေၾကာင္းမွပင္ ခ်ီတက္လိုက္ပါလာရာ ေနာင္ရိုးသို႔ေရာက္၏။ ေခ်ာင္းတခု တားဆီးေနသျဖင့္ ထိုေခ်ာင္းတဖက္၌ ရပ္နားေနရသည္။ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာသည္ မင္းမႈထမ္းတဦးအား အျမင့္ဆံုးသစ္ပင္ထိပ္သို႔ တက္ေစ၍ ၾကည့္ရႈေစရာ ရန္သူတပ္သည္ မိမိတို႔တပ္ထက္ မွန္းေျခအားျဖင့္ ဆယ္ဆမက ႀကီးမားလွသည္ဟု ေလွ်ာက္တင္ခဲ့သည္။ ေနာင္ရိုးတဖက္ကမ္းတြင္ ျပည္ဘုရင္ထံသို႔ ေရေၾကာင္းျဖင့္ဆုတ္ခြါ ထြက္ေျပးေသာ သုရွင္တကာ ရြတ္ပိ၏အမတ္ ဗညားဒလႏွင့္ မင္းရဲေအာင္ႏိုင္ အစရွိသူတို႔သည္ တိုက္ဆင္ ၂၀၀၊ ျမင္း ၈၀၀ ႏွင့္ စစ္သည္သူရဲ ၈၀၀၀-တို႔ကို တပ္ႀကီး ၅-တပ္ဖြဲ႔၍ တပ္ခ်ရပ္နား ေနၾကသည္။ စစ္တို႔၏သေဘာ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအေနျဖင့္ ရန္သူ၏အင္အားမွာ မိမိတို႔အင္အားထက္ ၁၀-ဆသာလြန္ေသာ္လည္း တုန္လႈပ္ျခင္းမရွိဘဲ ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္ရန္သာ ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ စစ္တို႔၏သေဘာသည္ နည္းသည္မ်ားသည္ မဟုတ္၊ သူရသတၱိႏွင့္ စစ္ပရိယာယ္ ဆင္ရာ၌ နည္းပရိယာယ္သာ လိုရင္းျဖစ္သည္-ဟူေသာ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ စကားသည္ သမိုင္းတြင္သည့္ စကားျဖစ္လာခဲ့သည္။ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာသည္ မိမိတပ္မ်ားကို ေဖာင္မ်ားဖြဲ႔ေစျပီးလွ်င္ တဖက္ကမ္းသို႔ ေခ်ာင္းကိုျဖတ္၍ ေဖာင္ႏွင့္ကူးေစသည္။ တဖက္သို႔ေရာက္လွ်င္ မိမိတပ္သားမ်ား ေနာက္မတြန္႔ေစဘဲ တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေစရန္ ေဖာင္မ်ားကို ဖ်က္ေစသည္။ ထို႔ေနာက္ ငါတို႔ေအာင္ျမင္လွ်င္ အသက္ရွင္မည္၊ မေအာင္ျမင္ခဲ့လွ်င္လည္း ငါတို႔ေသရမည္။ ေသေလျပီးသည္ကိုလည္း ဘယ္သူ႔ကို အျပစ္ေတာ္တင္ရမည္နည္း-ဟု တပ္မွဴးစစ္ကဲအေပါင္းအား စိတ္ႏွစ္ခြမရွိေစရန္ ရွင္းလင္းမိန္႔ေတာ္မူသည္။ ထို႔ေနာက္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားခြဲ၍ တိုက္ေစသည္။ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ ကုိယ္တိုင္ ဆင္စီးအမတ္-၂၀၊ ျမင္း-၁၁၀၊ စစ္သူရဲ-၄၀၀၀ ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ေလသည္။ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ၏ စစ္ဗ်ဴဟာ ကၽြမ္းက်င္မႈေၾကာင့္လည္း ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲတြင္ ေတာင္ငူတပ္သားတို႔ ေအာင္ပြဲရရွိခဲ့သည္။ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲတြင္ ေအာင္ပြဲရသျဖင့္ မင္းတရားေရႊထီးသည္ ေယာက္ဖေတာ္သူ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအား ဘုရင့္ေနာင္-ဟူေသာ ဘြဲ႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ လက္၀ဲသုႏၵရအမတ္ႀကီး၏ ဗ်ဴဟာစကၠပ်ိဳ႔တြင္လည္း ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲႏွင့္ ဘုရင့္ေနာင္ဘြဲ႔ ရပံုုအေၾကာင္းကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲ တည္ေနရာ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲသည္ သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ္လည္း ေနာင္ရိုး၏တည္ေနရာႏွင့္ပတ္သက္၍ တိတိက်က် မရွိလွေခ်။ အခ်ဳ႔ိလည္း ေနာင္ရိုးသည္ ျပည္ျမိဳ႔အနီးတြင္ ရွိသည္ဟု မွန္းဆၾကသည္။ ရာဇ၀င္မ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိရေသာ ေတာင္ငူတပ္မ်ား စစ္ခ်ီလမ္းေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္ေသာအခါ သုရွင္တကာရြတ္ပိသည္ ေနာင္ရိုးပ်က္ေသာအခါ ပန္းမတီ၀၌ မေန၀ံ႔သျဖင့္ အဂၤပူအထိ ဆုတ္ခြါသြားသည္ဟု သိရပါသည္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ၏ အေနာ္ရထာဘက္ျခမ္းတြင္ ပုသိမ္ႏွင့္ ေျမာင္းျမ၏အၾကား၌ ပန္းမတီျမစ္ဟုရွိသည္။ ရာဇ၀င္မ်ားတြင္ ပန္းမ၀တီဟု မွားယြင္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္မည္ဟု ယူဆရသည္။ ပန္းမ၀တီႏွင့္ အိမ္မဲေခ်ာင္း ႏွစ္ျမႊာမကြဲမီ ေခ်ာင္းတရိုးတည္းရွိ၍ မင္းမႏိုင္ေခ်ာင္းဟု ေခၚေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာတို႔ ေဖာင္ဖြဲ႔၍ ကူးေသာေနရာသည္ ယခု အိမ္မဲ၀န္းက်င္၌ ရွိႏိုင္သည္။ ေနာင္ရိုးအရပ္မွာလည္း ဒါးကျမစ္ႏွင့္ မင္းမႏိုင္ေခ်ာင္းအၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ နယ္ေျမပင္ ျဖစ္ႏိုင္စရာရွိပါသည္။ အိမ္မဲအေနာက္ဘက္ကမ္းတြင္ရွိသည္ဟု ဆိုက ပို၍ သင့္ေတာ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဒါးကျမစ္ ေတာင္ဘက္ကမ္း၌ရွိေသာ ေဒါင့္ႀကီးအနီး၀န္းက်င္၌ ရွိမည္ဟုလည္း မွန္းဆႏိုင္ပါသည္။ မင္းတရား ေရႊထီးသည္ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲတြင္ ေအာင္ပြဲရေသာ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအား ၀တ္ေတာ္မူေသာလက္စြပ္၊ ပတၱျမားလက္ေကာက္တို႔ကို ေပးသနား၍ လႈိင္ျမိဳ႔ကို စားေစသည္။ ေအာင္ပြဲရတပ္မေတာ္သားမ်ားကိုလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ အေဆာင္အေယာင္ စားေက်း၊ စားလတ္ ေပးေတာ္မူ၏။ ထိုေနာက္မွ ေရအား၊ ၾကည္းအားျဖင့္ ျပည္ျမိဳ႔သို႔ ဆက္လက္ခ်ီတက္ေတာ္မူသည္။ မင္းတရားေရႊထီး လုပ္ၾကံခံရျပီးေနာက္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၉၁၅၊ တပို႔တြဲလဆန္း ၆-ရက္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၅၃) တြင္ နန္းတက္ေတာ္မူသည္။ ဘုရင့္ေနာင္သည္ သကၠရာဇ္ ၉၄၃-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၈၁)၊ နန္းသက္ ၃၂-ႏွစ္၊ သက္ေတာ္ ၆၆-ႏွစ္တြင္ ကံကုန္သည္။ ကိုးကား ဦးျမင့္ေစာ (သမိုင္းပါေမာကၡ၊ ပုသိမ္တကၠသိုလ္) (မဂၤလာေမာင္မယ္ ၂၀၁၀-ခု ေမလ)
Make Money Online : http://ow.ly/KNICZ
Subscribe to:
Posts (Atom)